MIKROORGANIZIMLAR VA TIRIK BAKTERIYA HUJAYRALARNI MIKROSKOPDA KUZATISH
Main Article Content
Abstract
Annotatsiya. Bakteriya tirik xujayralar tarkibiga kiradigan hamma kimyoviy elementlarning tabiatda aniqlanishida ishtirok etadi. Oʻsimlik va hayvon qoldiqlari sellyuloza, pentozalar, kraxmal, pektin moddalar va boshqalarni oʻzlashtira oladigan mikroorganizmlar ishtirokida parchalanib, pirovardida karbonat angidrid bilan suvga aylanadi. Tabiatda azot aylanishida ham mikroorganizmlarning roli katta. Bakteriya kulturasidan aminokislotalar, vitaminlar va antibiotiklarni miqdor jihatidan aniqlashda foydalaniladi. Tuproq unumdorligi bakteriyaning hayot faoliyatiga bogʻliq. Pektin moddalarni bijgʻitadigan bakteriya yordamida zigʻir, kanop va boshqa tolali oʻsimliklar ivitiladi. Sutdan qatiq, sariyogʻ, pishloq va boshqa mahsulotlar tayyorlashda ham bakteriyaning har xil turlaridan foydalaniladi.Sanoatda bakteriyaning tegishli turlari yordamida kraxmalli yoki boshqacha xom-ashyodan sut (laktat) kislota, atseton, etil spirt, butil spirt va boshqa spirtlar, dekstrin, diatsetil, antibiotiklar, vitaminlar, aminokislota va boshqa olinadi. Bakteriyadan ferment preparatlari tayyorlashda ayniqsa koʻp foydalaniladi. Shu bilan birga, bakteriyaning koʻpgina turlariga qarshi kurash olib borishga ham toʻgʻri keladi, chunki ular don-dun va boshqa masalliqlarni, har xil xom ashyo, material va buyumlarni buzadi. Odam va hayvonlarda uchraydigan koʻpgina kasalliklar (mas, ich terlama, vabo, sil, kuydirgi, manqa va boshqalar)ni bakteriyalar paydo qiladi.
Article Details
References
Sh.R.Aliyev va boshqalar. Mikrobiologiyadan laborotoriya mashg’ulotlariga doir qo’llanma.---T.,2013
M.Muhamedov va boshqalar.mikrobiologiya,virusologiya va immunologiya.Darslik. ---T.,2002.
M.Q.Usmonov. Epidemiologiya. T., Abu Ali inb Sino nomidagi tibbiyot nashriyoti, 1995.
M.Muhamedov va boshqalar.mikrobiologiya,virusologiya va immunologiya.Darslik. ---T.,2006.
O.S.Mahmudov Bolalarning yuqumli kasalliklari. T., “Meditsina” nashriyoti, 1985.
L.B.Borisov. Mikrobiologiyadan laborotoriya mashg’ulotlariga doir qo’llanma. T., 1992.
V.M.Majidov. Yuqumli kasalliklar. T., Abu Ali inb Sino nomidagi tibbiyot nashriyoti, 1993.
A.A.Botirbekov,D.m.Bobojonova, B.U.Qosimova, B.U.Ibrohimxo’jayeva. Tibbiyot institutlari talabalari uchun “O’ta xavfli infeksiyalar’ mavzusi ma’ruzalari. T., 1995.